Vandaag vertrekken we naar de omgeving van Tolkamer. Daar waar de Rijn ons land binnenkomt. Diverse in de voorbije eeuwen afgesneden rivierbochten maken trouwens, dat we nu spreken over het Bijlands kanaal en het Pannerdens kanaal. Daarnaast zijn ook de restanten van oude rivierlopen in het gebied te vinden, zoals de Oude Waal en de Oude Rijn. Tezamen heet dit gebied ook wel de Rijnstrangen.

 

We starten traditioneel met een bak koffie incl. appelgebak. Buiten op een terrasje in een inspirerend straatje, de Tolstraat. De oudere huizen hebben geen voortuin, maar er zijn wat stoeptegels verwijderd en stokrozen, lavendel en andere plantjes geplant, wat een enorme warme uitstraling aan het straatje geeft. Dit zou in de binnenstad van Kampen ook fraai staan. Het “onkruid” wat er tussen groeit, zoals bingelkruid en gehoornde klaverzuring misstaat absoluut niet.

We vinden er cichorei met zijn schitterende blauwe bloemen. Rond de 17^de eeuw roosterde men de wortels van deze plant om zo een koffieachtige drank te verkrijgen. Tegenwoordig wordt de cichorei wortel verwerkt in surrogaatkoffie als geroci, pacha en bambu.

We lopen richting de kade.  Langs de kade van de jachthaven Bijland ziet het geel van het vlasbekje. Een prachtig gezicht. Op een relatief klein stukje kade vinden we erg veel verschillende, interessante planten o.a.:

Wede (Isatis tinctoria). Wede is een plant uit de kruisbloemenfamilie . Uit de plant kan de blauwe kleurstof pastel worden gewonnen. De plant is in Nederland zeer zeldzaam.  Volgens de Flora vind je de plant vooral langs de rivieroevers van Waal en de Rijn waar de zaden worden aangevoerd uit Beieren en Zwitserland. Dat klopt dus. Wede komt oorspronkelijk uit de Aziatische steppe en is voor de blauwe kleurstof pastel hier heen gebracht. Hopwarkruid, deze grijpt zich verward vast aan het valeriaan.

IJzerhard, hierover lees ik op de site www.plantaardigheden.nl  het volgende : “Het gedroogde kruid gestrooid rond het huis brengt vrede en rust, als men het in de tuin strooit zullen alle planten het uitstekend doen. Om voor lange tijd kuis te blijven, vergaar dan IJzerhard voordat de zon rijst op de eerste dag van de nieuwe maan, pers het sap eruit en drink het op, dit zorgt ervoor dat je alle zin in seks verliest voor de komende 7 jaar.” Sinds alle euforie na het uitkomen van het boek “50 tinten grijs”, wellicht nuttig om te weten en ““Als IJzerhard gedragen wordt zal het eeuwige jeugd brengen en boven het hoofdeinde van het bed gehangen zal het je beschermen tegen enge dromen.” Dit klinkt allemaal ijzersterk.

Verder ontmoeten we haagwinde, sint janskruid, teunisbloem, walstro, knopig helmkruid, wilde peen, moerasandoorn, klein liefdegras,  straatliefdegras, akkerwinde, wilde bertram, hennepnetel, kaal knopkruid, vingergras, handjesgras, hoenderbeet, groene naaldaar, kleine leeuwenbek, groene amarant en een twijfelgeval. Gelukkig loopt er een buis langs de kade waar we even op kunnen gaan zitten, zodat Niels in alle rust het twijfelgeval kan bestuderen. Het is een composiet, vaal geel van kleur en  lijkt verwant aan kompassla. Eindconclusie: het is kompassla

Een erg leuke vondst is ook stekelzaad en tripmadam. Tripmadam is lid van  de vetplantenfamilie. En meer leden van deze familie vinden we naast elkaar op de kade: wit vetkruid, muurpeper en zacht vetkruid , waardoor de onderlinge verschillen duidelijk zichtbaar zijn.

We verlaten de kade en lopen om de wijk Tuindorp heen richting Vluchthaven. Tuindorp is rond 1920 gebouwd door Scheepswerf De Hoop als huisvesting voor de toen aangetrokken Poolse arbeiders. Deze vertrokken weer snel en daarna is het blijven bestaan als wijk van het dorp Tolkamer.

Lopend over het dijkje langs de Bijlandseweg vinden we nog meer leuke planten: sikkelklaver, luzerne (een vaste plant die wel 12 jaar oud kan worden, helaas halen de meeste deze hoge leeftijd niet, want de plant wordt wereldwijd verbouwd voor eiwitrijk veevoer) grote centaurie, kweekdravik, bonte luzerne, pastinaak, gewone agrimonie, ruige weegbree, felroze aardaker, mierikswortel, geoorde zuring.

Langs de haven, genaamd Vluchthaven, vinden we kruisdistel, grote zandkool, wilde reseda, zwarte toorts, kleine bevernel, knolribzaad (uitgebloeid), cipreswolfsmelk, beemdkroon(bedreigde soort) en fraai bloeiende salie.

Lunchpauze houden we bij het zogeheten Helicopterveldje, een erg mooi stuk stroomdalgrasland.

Al heel snel vinden we waarvoor we gekomen zijn: vertakte paardenstaart. De verschijning valt een beetje tegen, maar dat roepen we niet te hard, want volgens de Rode Lijst is de plant gevoelig.

Op de dijk of rivierduin ? hebben we een prachtig uitzicht over een strandje, het water en de uiterwaarden. We snoepen wat dauwbramen in de struwelen, zoals dat zo mooi heet. Bewonderen hokjespeul (astragalus)en de grote wederik met haar mooie gele bloemen. Hier staan fier de Engelse alant en Canadese guldenroede naast elkaar. De Duitse alant zal hoogstwaarschijnlijk aan de overkant van het water de wacht houden.

Het is een druk bevaren waterweg. Lange schepen zwaarbeladen met meters lange rijen trucks, tractoren en personenauto’s. Een oude raderboot zonder raderen, ”Graaf van Bijlandt”, die betere tijden heeft gekend, diverse pleziervaartuigjes.

Het bloeiend handjesgras kleurt het rivierenduinlandschap prachtig rood. Door ingrijpen van de mens vormen zich nagenoeg geen rivierduinen meer in Nederland.  De site www.geologievannederland.nl is aardig, om iets te lezen over de diverse landschappen in Nederland.

We lopen van krib naar krib, genietend van het zachte weer en de vondsten: kattendoorn, geel walstro, brede ereprijs, vlieszaad, late stekelnoot en diverse ganzenvoeten: zeegroene ganzenvoet, welriekende ganzenvoet, druifkruid, korrelganzenvoet en rode ganzenvoet. Ganzenvoeten verschillen sterk in geur, zo ruikt welriekende ganzenvoet naar citroen en druifkruid naar peut. De ganzenvoetfamilie is volgens het APG systeem (gebaseerd op DNA gegevens) nu ondergebracht bij de amarantenfamilie. Veel ganzenvoetsoorten hebben een aparte manier om hun zaad te verspreiden: de verdroogde plant breekt los van de wortels en laat zich door de wind meevoeren over de vlakte. Het verloren zaad komt zo overal terecht. Nu dus bij de amarantenfamilie.

Op de terugweg over de verharde Bijlandtseweg, op zoek naar toevalligheden, vinden we nog een uitzonderlijk grote rode ogentroost,  troost zoekend onder een meidoorn.

Het begint te regenen, zachtjes en verfrissend. We lopen om de Vluchthaven, langs de dijk, waar we  zeepkruid en bont kroonkruid tegenkomen. Zonnebloemen kijken ons vanaf de dijk lachend aan en dan begint het toch flink te plenzen. Kletsnat vinden we na een stevige wandeling de auto weer terug.

Een bezoek aan het vroegere eiland Salmorth aan de overkant in Duitsland, wat op het programma stond, redden we qua tijd niet meer. Geen nood, dat bezoek noteren we met plezier in de agenda voor een volgende keer.

Verslag: Ellen van Knippenberg

Foto’s: Heleen Strikkers

Het kronkelige riviertje de Reest is de levensader van een eeuwenoud landschap, het Reestdal. Tientallen kilometers lang vormt de Reest de grens tussen Overijssel en Drenthe. Het is één van die weinige riviertjes die nooit zijn gekanaliseerd (rechtgetrokken). Wel is er ooit een ‘Reest vervangende leiding’ (zo heet ie echt!) aangelegd, die de vegetatie in het Reestdal enorm heeft beïnvloed. Langzaam maar zeker is men echter bezig het beekdal weer in de oude luister te herstellen (voor zover dat nog kan uiteraard.) Veel natte hooilanden zijn er te vinden, met bijzondere maar ook lastig herkenbare soorten als noordse zegge en stijf struisriet. En een reeks andere plantensoorten van beekdalen natuurlijk. Ook de iets hogere delen op de rand van het beekdal zijn trouwens zeker een bezoek waard. Hier vind je op een aantal plaatsen droge of soms vochtige heiden, met bijzondere soorten als de klokjesgentiaan.

In Oud-Avereest stond in de dertiende eeuw al een kerkje. Via een netwerk van paden ging men uit de omgeving ter kerke. Veel oude kerkenpaden zijn niet of nauwelijks meer in het landschap terug te vinden. Toch zijn ze niet allemaal verdwenen. Het bekendste kerkepad loopt van de Nederlands Hervormde Kerk van Oud-Avereest naar het “bruggetje van Bartje”. Als je de Reest oversteekt ben je in Drenthe.

Gescheiden door het grensriviertje De Reest passeren we twee buurtschappen Den Huizen en Rabbinge. Den Huizen, gelegen in Overijssel, is één van de oudere buurtschappen in het Reestdal. Het bestaat uit slechts vier boerderijen, waarvan drie zich een rijksmonument mogen noemen. Daar komt bij dat Den Huizen de status van beschermd dorpsgezicht heeft gekregen. Pauzeren kun je onder andere bij rustpunt Koffiekast Rabbinge. Een rustpunt (herkenbaar aan het rustpuntbord) tref je aan op een particulier erf, langs een wandel- of fietsroute. Hier kun je stil houden tijdens een fiets- of wandeltocht voor een kopje koffie, thee of soep. www.rustpunt.nu

Onze start is bij het informatiecentrum De Wheem in Oud-Avereest. Bij de parkeerplaats is een insectenhotel gebouwd en een vlindermuur. Hierop vinden we onder andere Hartgespan (Leonurus cardiaca.) Dit is een sterk geurende plant die behoort tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae). De botanische naam Leonorus betekent in het Oudgrieks leeuwenstaart, wat op de vorm van de bladeren slaat. De plant komt van nature voor in Centraal-Azië en is van daaruit over de hele wereld verspreid.

Wij lopen het kerkepad op en vinden aan onze linkerhand een aantal mooie akkers met onder andere rogge en boekweit. Daartussen staat reukloze en valse kamille, voeder- of smalle wikke en radijs. Er staat een informatiezuil en Niels is als reisleider bereid op het pedaal te trappen om ons van informatie te voorzien.

Verderop ligt over de Reest het brugje van Bartje, zo genoemd omdat deze plek gebruikt is in de film over het gelijknamige boek. Het is een mooie plek. In de richting van de stroom groeit pijlkruid en, na langdurig onderzoek vastgesteld: plat fonteinkruid. Verderop bloeit de gele plomp. We zien ruwe smele (Deschampsia cespitosa) en pitrus. Boven het water scheren smaragdlibel en weidebeekjuffer. Ze blijken erg moeilijk in de lens van de camera te vangen.

 

Boven ons hoofd kwebbelt een bosrietzanger en in de verte kleppert een ooievaar. Het nest staat bij een mooie authentieke boerderij. Wat wil een mens nog meer!

We vervolgen onze weg langs tengere rus, kamperfoelie, brede stekelvaren en bochtige smele (iets ieler bloeiend dan ruwe smele), grauwe wilg, geoorde wilg, vuilboom en vinden aan onze rechterhand een roggeveld met daartussen Phaecelia.

Phacelia is de botanische naam van een geslacht uit de ruwbladigenfamilie (Boraginaceae). Het geslacht bevat ongeveer 150 soorten kruidachtige planten, die merendeels van nature voorkomen in Noord- en Zuid-Amerika. De soort die we hier vinden wordt ook wel aangeduid met de term bijenvoer of bijenvriend. Om de hoek hetzelfde veld maar dan vol met korenbloemen en papavers, in dit geval de bleke klaproos. We halen herinneringen op van vroeger: het plukken van korenbloemen en papavers. Niet lang houdbaar op de vaas, maar een feestelijke herinnering.

Niels en Toos maken even een zijsprongetje over twee hekken en belanden in een nat gebied. Hier vinden zij draadrus (Juncus filiformis), volgens Soortenbank.nl een Rode Lijst-soort. De soort komt voor op natte, vrij zure grond in schrale graslanden, vooral nabij beken of kleine rivieren en is zeldzaam in het Drents district. Een geweldige vondst, dus. Het zandpad leidt ons vervolgens terug langs rustpunt Rabbinge, waar wij even halt houden voor een kop koffie en soep en richting de hoofdweg en parkeerplaats.

Niels open een hek, komt tevoorschijn met een klein grasje en roept “slofhak”. We kijken hem argwanend aan: de zon brandt op onze hoofden, het is warm zo langs de weg en dat neigt naar geslof, maar slofhak? Het blijkt om een soort reukgras te gaan.

De slofhak (Anthoxanthum aristatum) is een eenjarige, die behoort tot de grassenfamilie (Poaceae). De soort staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als algemeen voorkomend, maar sterk in aantal afgenomen. De plant komt van nature voor in Eurazië.  De plant komt voor op droge, zure zandgrond, tussen het graan en in bermen. Het exemplaar van Niels blijkt dus een goede standplaats te hebben gekozen.

We vervolgen onze speurtocht in de berm: zandblauwtje (Jasione montana) en vertakte leeuwentand. Sommige autobezitters worden blijkbaar een beetje zenuwachtig van ons gesnuffel zo vlak langs de weg en moeten dit met luid getoeter kenbaar maken.

We lopen nog even binnen bij het bezoekerscentrum voor de expo van Ton Valk, natuurfotograaf en gaan daarna met de auto verderop, richting een heidegebied met een meertje. Hier vinden we moerasvaren en verderop: veenpluis en heel veel slangenwortel (Calla palustris.) De naam zegt het al, de plant kruipt met haar wortelstokken kronkelend de oever op. Ook gaat het verhaal dat de ringslang zich graag tussen de bladeren begeeft. Rankende helmbloem, tandjesgras, liggend walstro, borstelgras (Nardus stricta.)

We spotten een bijzondere vlinder. Met behulp van de vlinderstichting is deze gedetermineerd als zuringspanner. Verderop is de bodem zandig, dichtgeslagen. “Je zou hier toch zonnedauw verwachten”. Het is nog niet gezegd, en ja hoor: twee soorten nog wel: kleine en ronde zonnedauw. Ze staan zeer fotogeniek te pronken.

Het is tijd om terug naar Kampen te gaan. Jammer, want het landschap nodigt ons erg uit om nog verder te gaan. Misschien een volgende keer.

Overige vondsten: windhalm, ringelwikke, tengere rus, gladde en gestreepte witbol, egelboterbloem, vogelpootje, 1 jarige hartbloem, gewoon struisgras, hemelsleutel, kraailook, rode schijnspurrie, knolrus, hertshoornweegbree.

Verslag: Heleen Strikkers

Foto’s: Gonny Sleurink en Heleen Strikkers

Met dank aan Niels Jeurink en Toos Lodder.

Wat moeten we nog zeggen over het Zalkerbos? Eén van die heel weinige hardhoutooibosjes die we in Nederland nog hebben, iepen-, essen- en eikenbos met een heel rijke ondergroei van allerlei bolgewasjes.

Meestal bezoekt de plantenwerkgroep het Zalkerbos in het vroege voorjaar op zaterdagmorgen als de holwortels bloeien en de blauwe druifjes. Dit jaar was het mogelijk om eens een keer ‘s avonds te gaan omdat het eind mei al langer licht is.

Ondanks dat het koud is, is het een mooie avond. Het lage licht schijnt mooi over het oude cultuurlandschap met knotwilgen. Gelukkig is er flinke belangstelling, ook van buiten de vereniging.  Niels vertelt over de bijzonderheid van het gebied en de aanwezigheid van stroomdalflora.

Stroomdalflora is de verzamelnaam van een groep van circa 250 inheemse plantensoorten die karakteristiek zijn voor het stroomgebied van de grote rivieren in Nederland. De stroomdalsoorten worden met name aangetroffen op de hoger gelegen oeverwallen in de uiterwaarden en op de banddijken van de Rijn, Maas en IJssel.

Wij treffen een bijzondere plantensoort aan die in dit gebied alleen in het Zalkerbos voorkomt, het Schaafstro. Schaafstro (Equisetum hyemale) of schuurriet is een vaste plant die behoort tot de paardenstaartenfamilie (Equisetaceae). De naam schaafstro is afkomstig van de ruwe stengel, die vroeger wel gebruikt werd als schuurmiddel. Verder onder andere: Zomereik, Es, Esdoorn, Schaduwgras, Veldbeemd, Clematis vitalba, Gevlekte dovenetel, Hop, Herik en Meidoorn.

2 Deelnemers voegen een extra dimensie toe aan de excursie: regelmatig klinkt hun vraag: “kun je dit ook eten” waarop Niels antwoordt: “minstens 1 keer”. Bij een aantal soorten lijkt het inderdaad niet erg verstandig om het op je bord te leggen, maar het bij tuinmensen beruchte, nota bene als Stinsenplant ingevoerde Zevenblad, schijn je als spinazie te kunnen eten. Ook vinden we Daslook, dat vroeger wel in de keuken gebruikt werd als voorloper van het Knoflook.

Nog een aantal soorten: Veldesdoorn, Hazelaar, Iep of Olm, het blad lijkt op dat van de Haagbeuk maar heeft een ongelijke bladvoet. Onder de bomen: Geum, Dauwbraam, Grootbloemmuur, Look zonder Look, Euphorbia oftewel Wolfsmelk. Het klinkt alsof je dit beter niet kunt eten.

 

Prikkeldraad is er alleen voor om koeien binnen de wei te houden, dus houden behulpzame handen de draden van elkaar zodat het gezelschap verder kan lopen door het weidegebied langs de IJssel. Wat kunnen we toch trots zijn op dit mooie landschap! Er worden nog wat vogels gespot en beluisterd: Grasmus, Merel, Zwartkop en Gaai.

Terug door het bos en terug naar huis. Het was een mooie avond!

Verslag: Heleen Strikkers

Foto’s: Gonny Sleurink

In de Noordoostpolder, ten westen van Kuinre en doorsneden door de Schoterweg, ligt het Kuinderbos. Ruim vijftig jaar geleden aangeplant, maar nu een bos van formaat, omgeven door polderland. Er groeien vele plantensoorten, waaronder een groot aantal soorten varens, 2 soorten zonnedauw, moeraswolfsklauw en diverse orchideeën. Er leven reeën, vossen, hazen, konijnen en egels. Zelfs de boommarter wordt waargenomen. Zijn aanwezigheid vertelt dat het bos volwassen is, want hij verblijft graag in dikke, holle bomen.

Helaas  hebben een aantal trouwe metgezellen moeten afzeggen dus gaan we deze ochtend met z’n tweeën op pad. Het is de bedoeling dat we een kilometervak gaan inventariseren. Niels houdt zijn GPS en streeplijst paraat. We starten vanaf de Schoterweg op een zandpad en komen al snel de eerste bijzonderheid tegen, dat wil zeggen, zo bijzonder is watermuur (Myosoton  aquaticum) niet, maar waar je normaal door de knieën moet om de kleine witte bloemetjes beter te kunnen bekijken, heeft deze plant zich zo’n meter omhoog gewerkt langs een dreumes-es, waardoor  heel even de gedachte opkomt een nieuwe soort ontdekt te hebben. Uit naslag blijkt echter dat dit plantje het wel vaker hogerop zoekt, prettig voor de wat ouder wordende florist.

We wandelen speurend verder, komen op een  betonnen pad en krijgen een bijzondere verschijning in beeld: een spannende combinatie van een dame met rollator met aan beide zijden een hazewindhond aan de riem. We stoppen even voor een praatje. Ze vertelt ons vriendelijk over het wel en wee van haar wandeling en over haar honden. Maar we willen verder: naar het meer dat  midden in het bos ligt.

Het blijkt druk te zijn in het bos. Regelmatig passeert ons een  trekker met een huifkar vol mensen. In de verte klinken aan één stuk door schoten (zeker een wedstrijd op de nabijgelegen schietbaan) en dat terwijl aan het begin van het bos een bord aankondigt dat het een stiltegebied is!

Daar waar we linksaf willen omdat de kaart aangeeft dat het meer De Kuilen links voor ons ligt, blijkt de weg rechtsaf te gaan. We twijfelen en dat wordt opgemerkt door een vrijwilliger van Staatsbosbeheer. Hij informeert belangstellend naar onze aanwezigheid. Als hij hoort dat wij namens de Natuurvereniging IJsseldelta inventariseren, neemt hij ons enthousiast mee naar een gebied waar kortgeleden een slingerend aangelegde watergang is gemaakt. Florian blijkt een schat aan informatie te hebben, niet alleen over de flora maar ook over alles wat er in het Kuinderbos rondloopt, kruipt en vliegt.

 

De oever van de beek is een overloopgebied. Op de zandige, met algen beklede grond vinden we een bijzondere combinatie van planten, onder andere: Stijve ogentroost, Ronde zonnedauw, Veldrus, Basterdklaver, Moeraswolfsklauw, Kleine waternavel, Bleekgele droogbloem, Kleine zonnedauw, Struikheide, Dopheide en een kruising tussen een middelste- en grote Teunisboem: Oenothera x fallax.

     

De stijve ogentroost (Euphrasia stricta) is een tot 30 cm hoge plant uit de bremraapfamilie (Orobanchaceae). De voorkeursstandplaats is op vochtige, kalkhoudende zandgrond, zoals dit bij sommige heidevelden en in de duinen kan voorkomen (en dus ook in het Kuinderbos.) De plant is een halfparasiet en onttrekt water en zouten aan grassen.  In Nederland is de plant zeldzaam en staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als algemeen voorkomend, maar zeer sterk in aantal afgenomen.

Op de hogere oevers staat veel, in de stevige wind wuivend Struisgras en Duinriet. Tesamen met de  beplanting in het heldere water van Mattenbies, Grote waterweegbree (Alisma plantago-aquatica), Grote en Kleine lisdodde ziet dit er prachtig uit. Een ontwerper van een natuurtuin met zwemvijver, zou hier zijn/haar vingers bij aflikken. We vinden nog: Echt duizendguldenkruid (Centaurium erythraea), Hertshoornweegbree (Plantago coronopus) en Kruipganzerik (Potentilla anglica), Mannetjesereprijs en een jonge Reuzenzilverspar (Abies grandis). Verderop staat  Pijpestrootje (Molinia caerulea) en Zeebies of Heen (Bolboschoenus maritimus).

    

Op een exemplaar van Koninginnekruid  strijkt een Kleine vuurvlinder neer en verderop wijst Florian ons op een Noordse winterjuffer, een zeldzame soort libel, wel bekend in het Kuiderbos, zie ook http://www.libellennet.nl. Verderop zien we een Icarusblauwtje. Helaas laat dit mooie vlindertje zich door mij niet graag fotograferen, maar voor Niels wil ze wel even poseren. Dan maar die spin die zijn intrek heeft genomen in de zaadpluizenbol van de Speerdistel.

   

We nemen afscheid van Florian, bedanken hem voor zijn enthousiaste begeleiding en gaan alsnog op zoek naar het meer. Onderweg spotten we o.a.: Smalle stekelvaren, Wijfjesvaren en Mannagras, Tijmereprijs en Blauwe zegge. In een droog gevallen sloot: Rietgras, Mannetjesvaren, Gele lis en Bochtige smele.  Ook vindt Niels Dauwbraam.

En daar is dan eindelijk de grote plas. Vier borden onder elkaar vertellen ons dat we een heleboel niet mogen. We zien bijna door de borden het bos niet meer. Wat een mens al niet kan verzinnen. Maar mooi is het er wel. In het ondiepe water aan de oever groeit Kleine waterpest en Aarvederkruid. Een treffen met aangekondigd hoefvee nemen we niet als optie dus we lichten onze hielen en struinen het bos weer in. We zien Zevenblad (de natuurlijke vijand van een tuinliefhebber) , Muursla, een Hondsroos, Rubus spectabilis, een prachtframboos,  Solidago canadensis, zelfs een verdwaalde Cotoneaster!

Aan de rand van het bos aan de overkant van de weg ligt een berg grond die uitnodigt tot inspectie. Hier vinden we heel veel nieuwe soorten: Heelblaadjes, Blauw  glidkruid, Herik, Schijfkamille, Melganzevoet, Zwart tandzaad, Rivierkruiskruid, Canadese fijnstraal, Zomerfijnstraal en als klap op de vuurpijl: Impatiens capensis, een oranje springzaad! Hoe is deze hier terecht gekomen?

  

Terug lopend naar de auto zien de in de bosrand Rhus typhina, waarschijnlijk overgewaaid uit een tuin. Ook vinden we weer Stijve ogentroost. Wat is dat bloemetje toch mooi!

Volgens de site van Staatsbosbeheer zouden we in het hele Kuinderbos 350 soorten kunnen vinden, wij gaan tevreden met een aantal van 206 uit alleen dit kilometerhok naar huis.

Tekst: Heleen Strikkers, met aanvullingen van Niels Jeurink

Foto’s: Niels Jeurink en Heleen Strikkers

 

Vertrek per auto vanaf het Muntplein te Kampen. Op de site Drimble.nl, die al het nieuws in Nederland beheerst, kunt u lezen dat het bericht van onze excursie ook  in het Sluisnieuws van Zeeuws-Vlaanderen terecht is gekomen. Wel bijzonder dat ons bezoek aan de Gelderse Sluis, waar zich een drieprovinciënpunt bevindt, namelijk Gelderland,Overijssel en Flevoland, ook nog eens in Zeeland bekend wordt gemaakt.  Helaas levert dat niet meer deelnemers op.

We starten bij de fraai gelegen boerderij bij de sluis. Alleen al langs de rand van het water vinden we veel verschillende planten o.a. Blauw glidkruid, Dotterbloem, Liesgras, Kroontjeskruid, Klein kruiskruid, Stippelganzenvoet, Penningkruid. Op de muur van de sluis zitten gezellig bij elkaar een Eikvaren, Mannetjesvaren en een Muurvaren. De regen en het onweer dwingen ons echter om te gaan schuilen onder de bomen. Van hieruit hebben we een schitterend uitzicht over het weidse landschap, mooie wolkenluchten en als toegift een prachtige regenboog.

Na regen komt gelukkig ook dit keer weer zonneschijn en kunnen we de sluis oversteken richting het pomphuis. Een klein gebouwtje met onder haar dakpannen talloze nesten van de huiszwaluw. Deze vliegen af en aan om de jongen te voeden. Wanneer wij te dicht in de buurt komen blijven de ouderen op afstand. Wij horen de jongen hard piepen, maar zien niets.

Gauw lopen we weer verder, rechtsaf het weiland in. Daar groeit veel Vertakte leeuwentand, Zachte ooievaarsbek, Klein streepzaad, Hoog struisgras. Drie wikkes komen we tegen: Vogelwikke, Ringelwikke en Smalle wikke in bloei. We vinden een “nieuwe“ klaversoort. Deze dopen we Trifolium Nilsonia, omdat er nog geen plant naar onze grote plantenliefhebber Niels is vernoemd. Nederlandse benaming: Geoorde klaver.

Langs de waterkant staat Kalmoes, Zwart tandzaad,Moerasandoorn, Grote ratelaar, Kluwenzuring, Mattenbies, Stekelzegge, Grote watereppe, Kleine egelskop, Gele waterkers en Zeebies (welke nu Heen heet.)

In de polder loopt de Zeebiesweg, welke nu dus Heenweg zou moeten heten. Echter gezien het feit dat dit ook een terugweg zou kunnen zijn, heeft men, om verwarring te voorkomen, de naam niet aangepast !

Het is een prachtige plek, waar we door het natte hoge gras banjeren. De ondergrond voelt zeer moerassig, niet zo vreemd dus dat we de volgende planten tegenkomen: Moeraswederik, Moeraswalstro, Moerasvergeet-me-nietje, Moerasrolklaver, Moeraskruiskruid, Moerasmelkdistel, Moerasbeemdgras. Naast deze moeras….. staan er nog meer liefhebbers van natte voeten, zoals Wolfspoot, Kattenstaart, Poelruit, Groothoefblad.  Een Speerdistel ontlokt aan Heleen de opmerking, dat hij wel wat klein voor zijn leeftijd is. Ze is goed op dreef, onze Heleen, want aan de overkant van het water ziet ze een plant die ze niet kent en vraagt daarom aan Niels : “Wat is dat, daar, op ’n steeltje ?” Haar humor draagt volop bij aan de gezellige sfeer.

We lopen langs de sloot weer terug naar het pomphuis. En kijken langs de heg van het witte huis “Stoomgemaal Oldebroek”. Hier vinden we de meest trouwe plant uit onze tuinen en wel het Zevenblad, naast Herik, Schijfkamille en Brunel.

We hebben al aardig wat soorten genoteerd, wanneer Niels een groentetuin midden in het weiland ontdekt. Deze compleet andere biotoop zorgt ervoor dat we aan het eind van de avond een totaal aantal van maar liefst 144 soorten gevonden planten mogen noteren.

Naast de fraaie flora hebben we die avond nog kennis gemaakt met een groep nieuwsgierige paarden, een snelle haas gespot, nog snellere kikkers (geen idee welke) en tegen een schitterende lucht door de ondergaande zon,  een grote groep zilverreigers, rustend in een boom midden op het water.

De zon is ondergegaan. Einde van een leuke en leerzame avond.

Verslag: Ellen van Knippenberg

Foto’s: Gonny Sleurink en Heleen Strikkers