Jaarverslag van het bestuur van de Natuurvereniging IJsseldelta over 2023
- Inleiding
Het jaar 2023 werd voor de Natuurvereniging IJsseldelta een goed jaar: de werkgroepen floreren, er werd zelfs een nieuwe Vleermuizenwerkgroep gestart, de statuten zijn op twee ALV’s up to date gemaakt en er waren volop excursies en andere activiteiten. Eind 2023 telde onze vereniging 155 leden en dat zijn er 5 meer dan een jaar terug. Op het moment van schrijven telt de vereniging 160 leden.
Dit jaarverslag biedt een beknopt overzicht van de verenigings- en bestuursactiviteiten, waarmee het bestuur verantwoording aflegt aan de leden over het beleid en aan de gemeente als subsidieverstrekker.
De vereniging is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 40059185 en door de belastingdienst aangewezen als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI), zodat leden hun lidmaatschapskosten en schenkingen kunnen aftrekken van de belasting. Vanwege deze ANBI-status wordt dit verslag met de jaarrekening ook op de website van de vereniging geplaatst, nadat de ALV deze heeft vastgesteld.
De verenigingsactiviteiten spelen zich hoofdzakelijk af in de werkgroepen van de vereniging. Het betreft de vogelwerkgroep, de weidevogelbeschermingswerkgroep, de plantenwerkgroep, de waterwerk-groep, de natuurbeschermingswerkgroep en nieuwkomer (eind 2023) de vleermuizenwerkgroep.
De werkgroepen hebben elk afzonderlijk hun activiteiten in een eigen verslag ver(ant)woord. Deze verslagen vormen een integraal onderdeel van dit jaarverslag. Alle verslagen worden gepubliceerd in het verenigingsorgaan De Ratelaar of op andere wijze (op papier of digitaal). De verslagen worden vastgesteld door de Algemene Ledenvergadering.
- Samenstelling van het bestuur
Het bestuur kan statutair 7 leden tellen. Het bestond in 2023 uit de volgende personen:
J.E. Borst (Jessica), voorzitter a.i.
B.F. Zeven (Bart), secretaris
O.C.F. de Pauw (Oscar), penningmeester
M. van der Kolk (Marc), lid
J.J. Westendorp (Jacko), lid
E. Weelink (Elviera) heeft enige tijd meegedraaid als aspirant-lid, maar (vanwege een nieuwe baan) toch afgezien van een functie als bestuurslid.
De bestuursleden ontvangen geen vergoeding voor hun activiteiten.
Jessica Borst is momenteel voorzitter ad interim; we zoeken een nieuwe voorzitter.
Oscar de Pauw heeft Hans Rensen in 2023 opgevolgd als penningmeester.
Jaap Dekker wordt door het bestuur in 2024 voorgedragen als voorzitter.
Daarmee ziet het rooster van aftreden er begin 2024 als volgt uit:
| Naam |
Aantreden |
Aftreden |
Herkiesbaarheid |
| Marc van der Kolk, lid |
2018 |
2024 |
Met 2/3 meerderheid* |
| Jessica Borst, voorzitter a.i. |
2019 |
2023 |
|
| Jacko Westendorp, lid |
2022 |
2025 |
|
| Oscar de Pauw, penningmeester |
2023 |
2026 |
|
| Bart Zeven, secretaris |
2023 |
2026 |
|
| Jaap Dekker |
2024? |
|
Verkiesbaar als voorzitter |
| |
|
|
|
* Volgens artikel 13 lid 1 van de Statuten is voor een derde termijn van 3 jaar een meerderheid van 2/3 van het aantal uitgebrachte stemmen nodig.
- Bestuursactiviteiten
Jessica Borst, Bart Zeven en Dolph Stomphorst hebben de familie van onze oud-voorzitter Klaske van ’t Oever gecondoleerd in de Burgwalkerk en Dolph heeft de begrafenis van Klaske bijgewoond (februari 2023).
Het bestuur heeft in 2023 acht maal vergaderd en twee maal een ALV georganiseerd.
De Algemene Ledenvergadering is gehouden op 16 maart 2023. Op deze vergadering namen de leden het volgende besluit: “met ingang van 1 januari 2024 wordt de contributie voor leden verhoogd naar €25,- en de contributie voor gezinsleden blijft €7,50. Blijkt deze verhoging niet toereikend, dan komt het bestuur met een nieuw voorstel naar de ledenvergadering.”
Eén van de agendapunten betrof een wijziging van de statuten, noodzakelijk geworden door de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR). Ook voorzien de vernieuwde statuten in digitaal stemmen, mocht zich opnieuw een situatie voordoen als met corona. Aangezien hier een meerderheid van 2/3 van alle leden voor nodig was, en deze 2/3 meerderheid niet ter vergadering (van 16/3) aanwezig was, is een tweede ALV gehouden op 16 april 2023. Volgens art 19.4 van onze (oude en nieuwe) statuten is een besluit tot wijziging van de statuten in zo’n tweede ALV mogelijk als driekwart van de dan aanwezige leden instemt met de voorgestelde wijziging.
De statutenwijziging is op de 2e ALV op 16 april 2023 door alle 27 aanwezige leden akkoord bevonden.
In de Nieuwsbrief van juni werd vermeld dat de voorzitter en secretaris op 6 juni 2023 de gewijzigde statuten bij de notaris hebben ondertekend.
De plannen voor jeugdeducatie zijn eind 2023 verder ontwikkeld. Jessica Borst en Elviera Weelink hebben deze taak op zich genomen. We hebben in dit jaar twee (zeer) jeugdige leden mogen inschrijven, van wie er één al gepubliceerd heeft in onze Nieuwsbrief (over de bever). En we gaan de ALV voorstellen een speciaal jeugdtarief in het leven te roepen.
In maart is de Vogelzangcursus van start gegaan, die op veel belangstelling mocht rekenen, zoveel dat ook voor de maand maart (2024) een nieuwe cursus van start gaat o.l.v. bestuurslid Jacko Westendorp.
In 2022 hebben enkele bestuursleden uitvoerig met de gemeente en landschapsarchitect Karres en Brands gesproken en hen geadviseerd over de realisatie van het “natuurinclusieve” karakter van de nieuwbouwlocatie “Reevedelta” (3200-3600 woningen langs de bypass). Dit heeft in het jaar 2023 een vervolg gekregen: in januari heeft Jessica een resumé aan de gemeente gestuurd van de punten die we eerder aanreikten. Het bestuur heeft Saskia Ruth (WUR) van de Zoogdierenvereniging verzocht de gemeente te informeren over de zoogdieren die in “Reevedelta” voorkomen. Eind 2023 hebben Onno Drent, Jaap Dekker en Bart Zeven op verzoek van de gemeente een “Zienswijze op de gebiedsvisie en OER Reevedelta” opgesteld. Deze is op 9 januari 2024 is overhandigd en op 1 februari besproken met Omgevingsmanager Patrick Gering en enkele ambtenaren van de gemeenten Kampen.
Het bestuur is ook aanwezig geweest bij de informatieavonden over de bouw van 24 “Flexwoningen” aan de Buitenbroeksweg, ter hoogte van Go Ahead – niet op uitnodiging van de gemeente, maar van inwoners.
Dit jaar is er een aantal zienswijzen, bezwaarschriften en beroepschriften ingediend door het bestuur – de meesten op initiatief van de Natuurbeschermingswerkgroep (Nbwg) – waarover steeds is gepubliceerd in de Nieuwsbrief. Hieronder volgt een overzicht:
- Brandbrief aan gemeente (17/2) over de ophoping van plastic afval bij de Scheeresluis en een voorstel om dat probleem te lijf te gaan. De gemeente heeft daar niet op gereageerd.
- Een WOO-verzoek inzake het Natura 2000-rietmoeras (Natuurcompensatiegebied) tussen Hanzelijn en Europarcs aan LNV, provincie Overijssel en het Europese Life. LNV heeft in september stukken gestuurd.
- Herzieningsverzoek aan de provincie Overijssel inzake het fietspad over de Zwartemeerdijk op Kampereiland. Dit heeft geleid tot uitstel van de aanleg en tot nieuw onderzoek, dat duidelijk
maakte dat de dijkhoogtes in de plannen inderdaad afweken van de werkelijke dijkhoogtes d.w.z. lager waren. Daardoor biedt de dijk minder “afschermende werking” voor het direct achter de dijk liggende Natura 2000-gebied Zwartemeer. Het is onduidelijk hoe het verder gaat.
- Zienswijze, bezwaarschrift, beroep en rechtstreeks beroep tegen het verlenen van omgevings-vergunningen door de gemeente aan het Hanzepaviljoen in Natura 2000-gebied. Op 14 december vond daarover een zitting plaats in rechtbank Overijssel (te Zwolle). De uitspraak van 16 februari 2024 verklaarde het beroep niet ontvankelijk (de termijn van de omgevingsvergunning was verstreken) en het rechtstreeks beroep ongegrond (we zijn gestruikeld over de tijdelijkheid van de vergunningen en de overtuiging van de rechtbank dat de Quickscan natuurwaarden afdoende aantoont dat de veranderingen “niet onomkeerbaar” zijn).
- Zienswijze tegen het plaatsen van een windmolen met een ashoogte van 20 meter op een perceel aan de Van Hasseltweg i.v.m. het feit dat dat weidevogelcompensatiegebied is. De gemeente verklaarde de ingediende bezwaren “ongegrond”.
Een beroep van de Nbwg (niet voltallig) tegen deze “Beslissing op bezwaar” en een “Verzoek om voorlopige voorziening” zijn begin september niet ingediend bij de Rechtbank Overijssel omdat voorzitter en secretaris van mening waren dat het beroepschrift “niet voldoende kwaliteit had – zo was er bijv. geen recente jurisprudentie opgenomen en werd niet ingegaan op de “beslissing op bezwaar” van de gemeente Kampen aan het adres van de vereniging.” (citaat uit de bestuurs-notulen)
Dit besluit heeft geleid tot wrijving tussen bestuur en Nbwg en twee gevolgen gehad:
1e Het bestuur heeft met Mr. Wertheim van Wertheim Advocaten te Zwolle afgesproken dat dat kantoor op verzoek van het bestuur “een kort juridisch advies (levert) van mijn kantoor over bijvoorbeeld nieuwe ruimtelijk plannen en natuurbestemmingen die van invloed zijn op de natuur in de IJsseldelta”.
2e Binnenkort spreken bestuur en Nbwg over de gang van zaken in september en de ontstane wrijving.
Zoals gebruikelijk is in het najaar 2023 een subsidieverzoek bij de gemeente ingediend met het daarbij behorende Werkplan en begroting voor 2024. De gemeente heeft dit subsidieverzoek voor 2024 gehonoreerd en €2871,- overgemaakt naar de rekening van de vereniging.
- Werkgroepen
De afzonderlijke werkgroepen verzorgen ieder hun eigen jaarverslag, die zullen worden voorgelegd aan de ALV op 21 maart 2024.
- Publiciteit: Ratelaar, nieuwsbrief, website en banner(s)
De Ratelaar is ook dit jaar drie keer uitgekomen: een special voor de ALV in de lente, een zomer/herfst nummer en een winternummer. De redactie bestond uit Kees de Kievid, eindredacteur, Oscar de Pauw en Henk de Vos (die Henk Dorgelo opvolgde). Henk de Vos zorgt ook voor de verspreiding. Een beperkt aantal instellingen ontvangt in het kader van PR de Ratelaar gratis. Steeds meer leden ontvangen de Ratelaar digitaal.
In het kader van de PR zijn er 2 banners opgehangen bij de stadsbrug om nieuwe (jonge) leden aan te trekken. Helaas is er 1 gestolen. De ander hangt vanaf het vroege voorjaar aan Kamper kant van de stadsbrug.
Af en toe haalt de natuurvereniging de pers. Zo werd in de Brug een artikeltje geplaatst over de Vogelzangcursus en werd in de Stentor geschreven over de rechtszitting van 14 december inzake het beroep tegen de omgevingsvergunning voor het Hanzepaviljoen in Natura 2000-gebied.
De vereniging heeft, zoals elk jaar, ook in 2023 op de Natuurspeelplaats gestaan tijdens het Full Color-festival – dit heeft enkele (jeugd)leden opgeleverd.
Marc van de Kolk, Suzanne Beurmanjer, Jessica Borst en Peter Schräder hebben de website vernieuwd met professionele ondersteuning door het bedrijf Zakelijk Bereikbaar. Marc van der Kolk en Oscar de Pauw verzorgen het beheer van http://natuurverenigingijsseldelta.nl. Op deze (onze) site kunnen actuele berichten, verslagen, foto’s en informatie die voor de vereniging en werkgroepen van belang is, worden geplaats. Een reguliere Nieuwsbrief onder redactie van Jessica Borst en Suzanne Beurmanjer is vanaf de zomer van 2022 elke 2 maanden verschenen.
Ook is onze vereniging te vinden op www.groenbezig.nl achter de button “Ik zoek een groep of een initiatief”
en heeft de vereniging (Jessica) meegedraaid in de “Groene Loper Kampen”, een samenwerkingsverband van allerlei “groene bewonersinitiatieven”
- Lezingen
We organiseerden dit jaar drie lezingen: met de nieuwjaarsborrel kwam Lodewijk van Kemenade ons vertellen over het befaamde Zalkerbos. Mathiska Lont maakte ons op de eerste ALV wijzer over waterdiertjes. En Bert Wierda liet ons op de tweede ALV over het leven van nachtvlinders.
- Contacten met verwante organisaties
Met de afdeling Zwolle van de KNNV en met de Agrarische Natuurvereniging Camperland bestaan goede relaties. Contacten met natuurorganisaties en verenigingen zoals Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, SOVON, etc. lopen via de werkgroepen.
De vereniging maakt bij gelegenheid gebruik van adviezen van Natuur en Milieu Overijssel en van Vogelbescherming en indien nodig van andere natuurorganisaties.
Met de Bijenvereniging Kampen e.o. zijn goede contacten, ook met het oog op educatie. Hetzelfde geldt voor de Kinderboerderij Cantecleer.
Met de werkgroep Schone Rivieren (een initiatief van IVN Natuureducatie) is blijvend contact opgebouwd met het oog op het opschonen van een gedeelte van de IJsseloever (tussen de Molenbrug en het Reevediep).
De samenwerking met de bibliotheek wordt gecontinueerd, wat vanwege de samenwerking met de Stadkamer Zwolle wellicht leidt tot aanvullende buitenlessen.
- Sponsoring
CameraNu.nl te Urk ondersteunt onze vereniging met een financiële bijdrage. Dit bedrijf wil ook voor de uitnodiging en betaling van bekende sprekers zorgen. Nico Goosen en Oscar de Pauw onderhouden voor ons het contact. Leden krijgen 5% korting op de aanschaf van kijkers enz. (niet op camera’s) in ruil voor een advertentie in de Ratelaar en per 1 januari 2024 in de (digitale) Nieuwsbrief
Namens het bestuur, Jessica Borst, voorzitter a.i. en Bart Zeven, secretaris (5 maart 2024)
Licht gewijzigd (pt 5, 2e zin) op de ALV van 21-03-2024
Jaarverslag Bestuur over 2023
Jaarverslag van het bestuur van de Natuurvereniging IJsseldelta over 2023
Het jaar 2023 werd voor de Natuurvereniging IJsseldelta een goed jaar: de werkgroepen floreren, er werd zelfs een nieuwe Vleermuizenwerkgroep gestart, de statuten zijn op twee ALV’s up to date gemaakt en er waren volop excursies en andere activiteiten. Eind 2023 telde onze vereniging 155 leden en dat zijn er 5 meer dan een jaar terug. Op het moment van schrijven telt de vereniging 160 leden.
Dit jaarverslag biedt een beknopt overzicht van de verenigings- en bestuursactiviteiten, waarmee het bestuur verantwoording aflegt aan de leden over het beleid en aan de gemeente als subsidieverstrekker.
De vereniging is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 40059185 en door de belastingdienst aangewezen als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI), zodat leden hun lidmaatschapskosten en schenkingen kunnen aftrekken van de belasting. Vanwege deze ANBI-status wordt dit verslag met de jaarrekening ook op de website van de vereniging geplaatst, nadat de ALV deze heeft vastgesteld.
De verenigingsactiviteiten spelen zich hoofdzakelijk af in de werkgroepen van de vereniging. Het betreft de vogelwerkgroep, de weidevogelbeschermingswerkgroep, de plantenwerkgroep, de waterwerk-groep, de natuurbeschermingswerkgroep en nieuwkomer (eind 2023) de vleermuizenwerkgroep.
De werkgroepen hebben elk afzonderlijk hun activiteiten in een eigen verslag ver(ant)woord. Deze verslagen vormen een integraal onderdeel van dit jaarverslag. Alle verslagen worden gepubliceerd in het verenigingsorgaan De Ratelaar of op andere wijze (op papier of digitaal). De verslagen worden vastgesteld door de Algemene Ledenvergadering.
Het bestuur kan statutair 7 leden tellen. Het bestond in 2023 uit de volgende personen:
J.E. Borst (Jessica), voorzitter a.i.
B.F. Zeven (Bart), secretaris
O.C.F. de Pauw (Oscar), penningmeester
M. van der Kolk (Marc), lid
J.J. Westendorp (Jacko), lid
E. Weelink (Elviera) heeft enige tijd meegedraaid als aspirant-lid, maar (vanwege een nieuwe baan) toch afgezien van een functie als bestuurslid.
De bestuursleden ontvangen geen vergoeding voor hun activiteiten.
Jessica Borst is momenteel voorzitter ad interim; we zoeken een nieuwe voorzitter.
Oscar de Pauw heeft Hans Rensen in 2023 opgevolgd als penningmeester.
Jaap Dekker wordt door het bestuur in 2024 voorgedragen als voorzitter.
Daarmee ziet het rooster van aftreden er begin 2024 als volgt uit:
* Volgens artikel 13 lid 1 van de Statuten is voor een derde termijn van 3 jaar een meerderheid van 2/3 van het aantal uitgebrachte stemmen nodig.
Jessica Borst, Bart Zeven en Dolph Stomphorst hebben de familie van onze oud-voorzitter Klaske van ’t Oever gecondoleerd in de Burgwalkerk en Dolph heeft de begrafenis van Klaske bijgewoond (februari 2023).
Het bestuur heeft in 2023 acht maal vergaderd en twee maal een ALV georganiseerd.
De Algemene Ledenvergadering is gehouden op 16 maart 2023. Op deze vergadering namen de leden het volgende besluit: “met ingang van 1 januari 2024 wordt de contributie voor leden verhoogd naar €25,- en de contributie voor gezinsleden blijft €7,50. Blijkt deze verhoging niet toereikend, dan komt het bestuur met een nieuw voorstel naar de ledenvergadering.”
Eén van de agendapunten betrof een wijziging van de statuten, noodzakelijk geworden door de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR). Ook voorzien de vernieuwde statuten in digitaal stemmen, mocht zich opnieuw een situatie voordoen als met corona. Aangezien hier een meerderheid van 2/3 van alle leden voor nodig was, en deze 2/3 meerderheid niet ter vergadering (van 16/3) aanwezig was, is een tweede ALV gehouden op 16 april 2023. Volgens art 19.4 van onze (oude en nieuwe) statuten is een besluit tot wijziging van de statuten in zo’n tweede ALV mogelijk als driekwart van de dan aanwezige leden instemt met de voorgestelde wijziging.
De statutenwijziging is op de 2e ALV op 16 april 2023 door alle 27 aanwezige leden akkoord bevonden.
In de Nieuwsbrief van juni werd vermeld dat de voorzitter en secretaris op 6 juni 2023 de gewijzigde statuten bij de notaris hebben ondertekend.
De plannen voor jeugdeducatie zijn eind 2023 verder ontwikkeld. Jessica Borst en Elviera Weelink hebben deze taak op zich genomen. We hebben in dit jaar twee (zeer) jeugdige leden mogen inschrijven, van wie er één al gepubliceerd heeft in onze Nieuwsbrief (over de bever). En we gaan de ALV voorstellen een speciaal jeugdtarief in het leven te roepen.
In maart is de Vogelzangcursus van start gegaan, die op veel belangstelling mocht rekenen, zoveel dat ook voor de maand maart (2024) een nieuwe cursus van start gaat o.l.v. bestuurslid Jacko Westendorp.
In 2022 hebben enkele bestuursleden uitvoerig met de gemeente en landschapsarchitect Karres en Brands gesproken en hen geadviseerd over de realisatie van het “natuurinclusieve” karakter van de nieuwbouwlocatie “Reevedelta” (3200-3600 woningen langs de bypass). Dit heeft in het jaar 2023 een vervolg gekregen: in januari heeft Jessica een resumé aan de gemeente gestuurd van de punten die we eerder aanreikten. Het bestuur heeft Saskia Ruth (WUR) van de Zoogdierenvereniging verzocht de gemeente te informeren over de zoogdieren die in “Reevedelta” voorkomen. Eind 2023 hebben Onno Drent, Jaap Dekker en Bart Zeven op verzoek van de gemeente een “Zienswijze op de gebiedsvisie en OER Reevedelta” opgesteld. Deze is op 9 januari 2024 is overhandigd en op 1 februari besproken met Omgevingsmanager Patrick Gering en enkele ambtenaren van de gemeenten Kampen.
Het bestuur is ook aanwezig geweest bij de informatieavonden over de bouw van 24 “Flexwoningen” aan de Buitenbroeksweg, ter hoogte van Go Ahead – niet op uitnodiging van de gemeente, maar van inwoners.
Dit jaar is er een aantal zienswijzen, bezwaarschriften en beroepschriften ingediend door het bestuur – de meesten op initiatief van de Natuurbeschermingswerkgroep (Nbwg) – waarover steeds is gepubliceerd in de Nieuwsbrief. Hieronder volgt een overzicht:
maakte dat de dijkhoogtes in de plannen inderdaad afweken van de werkelijke dijkhoogtes d.w.z. lager waren. Daardoor biedt de dijk minder “afschermende werking” voor het direct achter de dijk liggende Natura 2000-gebied Zwartemeer. Het is onduidelijk hoe het verder gaat.
Een beroep van de Nbwg (niet voltallig) tegen deze “Beslissing op bezwaar” en een “Verzoek om voorlopige voorziening” zijn begin september niet ingediend bij de Rechtbank Overijssel omdat voorzitter en secretaris van mening waren dat het beroepschrift “niet voldoende kwaliteit had – zo was er bijv. geen recente jurisprudentie opgenomen en werd niet ingegaan op de “beslissing op bezwaar” van de gemeente Kampen aan het adres van de vereniging.” (citaat uit de bestuurs-notulen)
Dit besluit heeft geleid tot wrijving tussen bestuur en Nbwg en twee gevolgen gehad:
1e Het bestuur heeft met Mr. Wertheim van Wertheim Advocaten te Zwolle afgesproken dat dat kantoor op verzoek van het bestuur “een kort juridisch advies (levert) van mijn kantoor over bijvoorbeeld nieuwe ruimtelijk plannen en natuurbestemmingen die van invloed zijn op de natuur in de IJsseldelta”.
2e Binnenkort spreken bestuur en Nbwg over de gang van zaken in september en de ontstane wrijving.
Zoals gebruikelijk is in het najaar 2023 een subsidieverzoek bij de gemeente ingediend met het daarbij behorende Werkplan en begroting voor 2024. De gemeente heeft dit subsidieverzoek voor 2024 gehonoreerd en €2871,- overgemaakt naar de rekening van de vereniging.
De afzonderlijke werkgroepen verzorgen ieder hun eigen jaarverslag, die zullen worden voorgelegd aan de ALV op 21 maart 2024.
De Ratelaar is ook dit jaar drie keer uitgekomen: een special voor de ALV in de lente, een zomer/herfst nummer en een winternummer. De redactie bestond uit Kees de Kievid, eindredacteur, Oscar de Pauw en Henk de Vos (die Henk Dorgelo opvolgde). Henk de Vos zorgt ook voor de verspreiding. Een beperkt aantal instellingen ontvangt in het kader van PR de Ratelaar gratis. Steeds meer leden ontvangen de Ratelaar digitaal.
In het kader van de PR zijn er 2 banners opgehangen bij de stadsbrug om nieuwe (jonge) leden aan te trekken. Helaas is er 1 gestolen. De ander hangt vanaf het vroege voorjaar aan Kamper kant van de stadsbrug.
Af en toe haalt de natuurvereniging de pers. Zo werd in de Brug een artikeltje geplaatst over de Vogelzangcursus en werd in de Stentor geschreven over de rechtszitting van 14 december inzake het beroep tegen de omgevingsvergunning voor het Hanzepaviljoen in Natura 2000-gebied.
De vereniging heeft, zoals elk jaar, ook in 2023 op de Natuurspeelplaats gestaan tijdens het Full Color-festival – dit heeft enkele (jeugd)leden opgeleverd.
Marc van de Kolk, Suzanne Beurmanjer, Jessica Borst en Peter Schräder hebben de website vernieuwd met professionele ondersteuning door het bedrijf Zakelijk Bereikbaar. Marc van der Kolk en Oscar de Pauw verzorgen het beheer van http://natuurverenigingijsseldelta.nl. Op deze (onze) site kunnen actuele berichten, verslagen, foto’s en informatie die voor de vereniging en werkgroepen van belang is, worden geplaats. Een reguliere Nieuwsbrief onder redactie van Jessica Borst en Suzanne Beurmanjer is vanaf de zomer van 2022 elke 2 maanden verschenen.
Ook is onze vereniging te vinden op www.groenbezig.nl achter de button “Ik zoek een groep of een initiatief”
en heeft de vereniging (Jessica) meegedraaid in de “Groene Loper Kampen”, een samenwerkingsverband van allerlei “groene bewonersinitiatieven”
We organiseerden dit jaar drie lezingen: met de nieuwjaarsborrel kwam Lodewijk van Kemenade ons vertellen over het befaamde Zalkerbos. Mathiska Lont maakte ons op de eerste ALV wijzer over waterdiertjes. En Bert Wierda liet ons op de tweede ALV over het leven van nachtvlinders.
Met de afdeling Zwolle van de KNNV en met de Agrarische Natuurvereniging Camperland bestaan goede relaties. Contacten met natuurorganisaties en verenigingen zoals Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, SOVON, etc. lopen via de werkgroepen.
De vereniging maakt bij gelegenheid gebruik van adviezen van Natuur en Milieu Overijssel en van Vogelbescherming en indien nodig van andere natuurorganisaties.
Met de Bijenvereniging Kampen e.o. zijn goede contacten, ook met het oog op educatie. Hetzelfde geldt voor de Kinderboerderij Cantecleer.
Met de werkgroep Schone Rivieren (een initiatief van IVN Natuureducatie) is blijvend contact opgebouwd met het oog op het opschonen van een gedeelte van de IJsseloever (tussen de Molenbrug en het Reevediep).
De samenwerking met de bibliotheek wordt gecontinueerd, wat vanwege de samenwerking met de Stadkamer Zwolle wellicht leidt tot aanvullende buitenlessen.
CameraNu.nl te Urk ondersteunt onze vereniging met een financiële bijdrage. Dit bedrijf wil ook voor de uitnodiging en betaling van bekende sprekers zorgen. Nico Goosen en Oscar de Pauw onderhouden voor ons het contact. Leden krijgen 5% korting op de aanschaf van kijkers enz. (niet op camera’s) in ruil voor een advertentie in de Ratelaar en per 1 januari 2024 in de (digitale) Nieuwsbrief
Namens het bestuur, Jessica Borst, voorzitter a.i. en Bart Zeven, secretaris (5 maart 2024)
Licht gewijzigd (pt 5, 2e zin) op de ALV van 21-03-2024
excursie verslag plantenwerkgroep naar de Brommert-Hasselt
Verslag plantenexcursie 27-04-2023 De Brommert- Hasselt
Foto’s zijn gemaakt door Gonny Sleurink en Niels Jeurink
Deze ochtend op Koningsdag zoeken we de rust op in het prachtige natuurgebied De Brommert bij Hasselt in de uiterwaarden van het Zwarte Water.
Het is even zoeken naar de juiste weg, maar Niels laat zich door geen enkel obstakel tegenhouden. Een hek op de weg. Gonny en ondergetekende stappen uit om het hek even aan de kant te zetten zodat Niels de auto kan draaien. Het is toch duidelijk de bedoeling dat we niet door mogen rijden. Maar Niels denkt hier anders over. Gewoon doorrijden en aangezien teruglopen naar Kampen voor ons geen optie is, stappen we maar weer in.
Bij de ingang van het prachtige gebied parkeren we de auto. Henk uit Hattem is al gearriveerd. Het noteren van de plantjes start meteen, zoals gebruikelijk. Het is zacht lenteweer. Volop vogelgeluiden om ons heen en de weiden zijn een lust voor het oog nu ze vol staan met kleurige bloemen.
Wanneer we na het eerste gedeelte van het pad een bocht naar rechts maken, kijken we uit over velden vol kievitsbloemen, paarse en witte. Ik heb er nog nooit zoveel bij elkaar gezien. En dan zien we nu nog maar alleen de bloeiende planten en niet de 6x zoveel niet bloeiende.
De kievitsbloem, ook wel Wilde of Zwolse tulp genoemd, is echt een plant uit deze streek. De streek langs Overijsselse Vecht en het Zwarte Water. Van alle kievitsbloemen in Nederland wonen er hier zelfs ruim 80% en is het de grootste groeiplaats van Europa.
Wetenschappelijke naam van de kievitsbloem is Fritillaria meleagris. Fritillaria was de beker waar de Romeinen mee dobbelden en de bloem heeft een omgekeerde bekervorm. Meleagris wil zeggen dat de kleur van de bloem gevlekt is als het verendek van het Parelhoen. Hoe poëtisch. De Nederlandse benaming komt waarschijnlijk van de gelijkenis van de bloem met het gevlekte kievitsei.
Er is een kleine legende over deze tot de verbeelding sprekende kievitsbloem: toen Christus stierf was de enige bloem in de tuin van Getsemaneh, die zijn kopje niet boog, de zuiver witte keizerskroon (evenals de kievitsbloem uit de leliefamilie) Een engel daalde uit de hemel en berispte de bloem. Zij bloosde en liet haar kopje beschamend hangen. Sindsdien hebben alle keizerskronen en kievitsbloemen hangende klokjes. Van je familie moet je het maar hebben.
De kievitsbloem heeft een bijzonder kwetsbare levenscyclus. De overstromingen van de uiterwaarden in de winter zorgen voor een klein laagje rivierklei waarin de zaden van de kievitsbloem zich thuis voelen. De overstromingen zorgen er ook voor dat de zaden al drijvend worden verspreid en dat de bodem in februari/maart lang nat en koud blijft, waardoor de grasgroei stilstaat. Kievitsbloem, als bolgewas, kan dan in het voorjaar vanuit de reserves in de bol sneller van start met groeien dan de grassen.
In het voorjaar, als er nog niet veel insecten zijn, zijn het vooral de vroege hommelkoninginnen die zorgen voor de bestuiving. Ecoloog Albert Corporaal uit Hasselt ontdekte dat de hommels worden aangetrokken door lichtreflectie. Het ultraviolet licht weerkaatst via het gras binnenin de bloem. Hierdoor zien de hommels ze als wit-oplichtende lampjes. Hoe witter de bloem hoe aantrekkelijker, want deze heeft meer nectar. De hommel neemt bij het snoepen van de nectar het stuifmeel mee op haar rug. En gaat zo van bloem naar bloem. (bron: “Land van zeearend en kievitsbloem” – Marinus Burgmeijer)
De plant doet er 6-8 jaar over om tot bloei te komen. Het eerste jaar vormt zich een miniatuur knolletje, dat in het tweede en vaak ook in het derde jaar nog maar één blad heeft (zwaardvorm). In de jaren erna vormen zich meer bladeren, het zogenaamde kandelaar-stadium. Kievitsbloemen bloeien ook niet ieder jaar, maar kunnen soms wel 25 – 30 jaar oud worden.
Vroeger werden de bloemen massaal geplukt, maar gelukkig is dat nu uit den boze en zijn de groeiplekken van de kievitsbloem ook verboden terrein. Her en der aan de rand zie je nog wat platgetrapte stukjes grasland, waar een fotograaf de verleiding niet heeft kunnen weerstaan om een prachtig plaatje te schieten.
Op het informatiebord van Staatsbosbeheer lezen we dat je een deel van het jaar een wandeling door het gebied kan maken over een doodlopende landbouwweg van ca. 800 m. lang. Onze plantengroep is niet één van de snelste en geniet van elke spriet.
Behalve de paarse kievitsbloemen staat het weiland vol met gele kruipende boterbloem, paardenbloem en pinksterbloem.
Langs de sloot dotten dotterbloemen. Leuke vondsten zijn daar ook de grote pimpernel, kraailook en de gulden boterbloem.
Enkele insecten zijn door het warme weer al aardig actief:
Op de terugweg, via een bruggetje dat over een aftakking van het Zwarte Water loopt, staan we even te genieten van de rustgevende omgeving. Een prachtig water omzoomd door rietkragen en versierd met gele plomp en witte waterlelies.
In het totaal hebben we 102 soorten wilde planten genoteerd. Dicht bij de parkeerplaats nog de derde boterbloem: de knolboterbloem en een grote hoeveelheid hertshoornweegbree.
Helemaal zen keren we weer huiswaarts.
Foto’s: Gonny Sleurink
Tekst : Ellen van Knippenberg
Notulist van de 102 soorten: Niels Jeurink
weidevogelwerkgroep IJseldelta
De Weidevogelwerkgroep, ons iets minder bekende familielid
Ieder van ons kent de Polder Dronten achter de Zwartendijk, en de Mastenbroeker polder en het Kampereiland, van oudsher weidevogelgebieden bij uitstek. Velen van ons fietsen er, vogelen er en een enkeling zag vorig jaar de struikrietzanger aan de Stikkenpolderweg. Niet ieder van ons kent de Weidevogelwerkgroep, die deel uitmaakt van onze vereniging. Deze werkgroep monitort het gebied met 50 mensen vanaf het hele vroege voorjaar (februari) tot de herfst. Deze vrijwilligers doen dat op het land van de 170 boerenbedrijven, die hun medewerking verlenen (zie hieronder de kaart met de locaties)
Het gaat om een (grote) groep ervaren (weide)vogelaars die minimaal 2 x per week tellen, waarbij ze gebruik maken van 25 camera’s en van weidevogeldrones met warmtebeeldcamera. Ook plaatsen ze pompen voor plas-dras gebiedjes. Verder houden ze de predatiedruk in de gaten en hebben ze oog voor jonge reeën, die zo mooi plat in het gras kunnen gaan liggen en nogal eens kapot werden gemaaid. Ook die worden met de drone opgezocht. De waarnemingsresultaten worden ingevoerd in de Boerenlandvogelmonitor en komen zo terecht bij Sovon en de NDFF (Nationale Databank Flora en Fauna). Er wordt nauw samen gewerkt met het Collectief NoordWest Overijssel. Wie met een weidevogelaar spreekt. hoort het enthousiasme: bijvoorbeeld dat ook bij steeds meer boeren in het gebied de belangstelling voor weidevogels groeit, dat er dit jaar weer wat stukjes plas-dras zijn bijgekomen en wat voor kick het geeft als de eerste eitjes worden gevonden.
Foto van het eerste eitje dat vorig jaar op 11 maart werd gevonden door Klaas Binnendijk in het Staphorsterveld.
Voor meer feiten over de Weidevogelwerkgroep kan je het jaarverslag over 2023 lezen, dat wordt meegestuurd met de stukken voor de ALV van 21 maart a.s. Of je kan gaan deelnemen aan een excursie, als de werkgroep die organiseert.
Wij zoeken hulp
Voor bemensing van de jeugddagen, en bijvoorbeeld kramen zijn wij altijd op zoek naar hulp.
Vind jij het leuk om mensen wat te vertellen over de natuur, en zo een gezellige dag te hebben met anderen die dat ook leuk vinden?
dan zijn wij op zoek naar jou.
waarvoor we hulp zoeken is oa.
-jeugdclub
-bemensing op kramen tijdens full collor bijvoorbeeld
-opruimdagen (afval opruimen langs bijvoorbeeld de IJssel)
lijkt jou dit wat? laat het ons dan weten via de mail.
Tweede vogelzang cursus van start
Tweede cursus vogelzang in Kampen van start
Het maximum aantal deelnemers is inmiddels bereikt, nieuwe aanmeldingen komen op de lijst voor de cursus van volgend jaar en krijgen bericht bij eventuele afmeldingen voor de huidige cursus.
In het stadspark in Kampen en in de natuur rondom de stad is het geweldig vogels luisteren. Vanaf maart beginnen de vogels te zingen, maar vaak weet je niet precies wat je hoort. Dat kan je leren van de tweede vogelzangcursus die op 2 maart 2024 van start gaat in het stadspark.
Op zaterdag 2 maart (9.30 uur) gaan enkele enthousiaste gidsen van Natuurvereniging IJsseldelta met cursisten op pad om vogels aan hun zang te leren herkennen. Als je eenmaal weet wat je hoort, dan herken je steeds meer verschillende soorten. Het begint bij het herkennen van de roodborst, de winterkoning en de koolmees. Maar als snel herken je de boomkruiper, de zanglijster en de steenuil. Of hoor je in de rietkragen rondom Kampen de snor en de rietzanger. En als je een kijker meeneemt, en je ziet ze, dan ga je ze ook ze ook herkennen aan hun ‘verenkleed’. De eerste geïnteresseerden hebben zich al opgegeven.
De kosten bedragen €15,- voor leden en €25,- voor niet-leden.
Data: 2,16,30 maart, 13 en 26 april, 11 en 25 mei.
Hieronder een foto van de deelnemers van de cursus in 2023 bij de Bypassdijk.
Nieuwsbrief November 2023
nieuwsbriefnovember2023
Nieuwsbrief Juni 2023
nieuwsbriefjuni2023
Nieuwsbrief April 2023
nieuwsbriefapril2023
Financieel jaaroverzicht 2022
Jaarverslag 2022 Waterwerkgroep
Jaarverslag waterwerkgroep over 2022
De waterwerkgroep van onze mooie vereniging houdt zich bezig met alle natuur in en om onze wateren.
Een groot probleem in deze tijd is dat kinderen te weinig in de natuur actief zijn.
Waterdiertjes, vissen en amfibieën vangen en determineren, hebben we georganiseerd bij kinderboerderij Cantecleer en bij een aantal scholen. Deze mini vangexcursies zijn altijd een groot succes.
Via RAVON , kennisorganisatie voor reptielen, amfibieën en vissen, helpen we mee met het monitoren van wateren op vissen en amfibieën.
In de Hierdense beek hebben we zo rivierdonderpad gevangen en geteld.
In de Grift bij Hattem bij het gemaal hebben we meer dan 400 adulte rivierprikken met elektrovissen gevangen en overgezet in de IJssel om zo deze bijzonder dieren hun trektocht rivier opwaarts te kunnen laten volbrengen.
Langs de IJssel wordt er gezocht naar de zogenaamde knakalen. Beschadigde grote alen waarvan niet duidelijk is hoe de beschadiging veroorzaakt wordt. RAVON doet onderzoek naar de mogelijke oorzaken.
Met schepnetten worden sloten en andere wateren in en rondom Kampen geïnventariseerd op de doelsoorten, grote en kleine modderkruiper en bittervoorn en kamsalamander of grote watersalamander.
Erg blij zijn we met de recente vangst van een zeldzame adulte kwabaal in het Zwarte Meer door een beroepsvisser. Deze iconische vis hoort thuis in de wateren rondom Kampen.
Onze gewaardeerde verenigingsleden Reini en Hans Houkema hebben direct een ballade van de Kwabaal en de Rivierprik geschreven. Deze ballades zijn gepubliceerd in De Brug.
De bever en otter worden regelmatig gesignaleerd in en rondom de stad.
In samenwerking met de Zoogdiervereniging Nederland wordt er onderzoek gedaan naar sporen van otter en bever in de stad om zo te kunnen adviseren hoe de waterwegen rond en in de stad het beste ingericht en beheerd kunnen worden.
Elk jaar helpen we samen met veel verenigingsleden meerdere keren mee met de opruimacties langs de IJssel georganiseerd door Kampen Schoon. Dit jaar kwamen we zoveel zwerfafval tegen bij de inlaat van het Reevediep bij de sluis, dat we een brandbrief naar burgemeester en wethouders hebben gestuurd om te waarschuwen voor de ernstige vervuiling die op zal treden in het Reevediep, als de overloop/doorlaat vanuit de IJssel in de toekomst open gaat.
Jacko Westendorp
Onno Drent