Plantenexcursie Bergen aan Zee 18 juni 2011

Het miezert, het ziet er triest uit, maar we vertrekken toch richting Bergen aan Zee. Helaas niet met een bus vol belangstellenden.

In Bergen aan Zee eerst maar eens aan de koffie met Apfelstrudel, dan geven we de hemel even de gelegenheid om haar overtollige vocht te lozen. Na het 2^de bakje kunnen we richting parkeerplaats in het bos- en duingebied van PWN.  Door de regen staan de planten er in ieder geval fris bij. Langs het pad en onder de bomen een tapijt van hengel Verder veel schapegras, hondsviooltje, slangekruid en kromhals.

We lopen een open gebied in met heide. Niels hoort het gekwaak van een rugstreeppad. We vinden aan de rand van een vennetje een enige tijd geleden overleden exemplaar. De rugstreep is duidelijk zichtbaar. Het is een kalkrijk poeltje door de regen, die het kalk van de duinen (schelpen) naar de duinvallei spoelt. Er groeit dwergzegge, grote ratelaar, zomp vergeet-me-nietje, egelboterbloem, liggende klaver, moerasstruisgras.

We vervolgen ons pad door een bos van  zwarte dennen. Deze zijn in het verleden aangeplant om het duinzand vast te houden. Inmiddels weet men dat deze dennen veel meer vocht verdampen dan loofbomen en daardoor zorgen voor verdroging van de duinen..

De omgeving wisselt voortdurend. Een wandeling in dit gebied is een echte aanrader. Diverse wandelpaden kronkelen door het gebied. Niels is zo verstandig om via zijn GPS enkele malen de coördinaten vast te leggen. Op de terugweg zijn we daar heel blij mee.

Een duin met volop kraaiheide, welke zurig ruikt door de vele zwarte bessen die het draagt.

Prachtig rood puntgras, fakkelgras volop in bloei,  gewone ossentong, mooie korstmossen, eikenvarentjes, schermhavikskruid, bittere wilg. Deze vegetatie: duinen met kraaiheide is niet voor niets een Natura 2000 gebied.

We komen een grappig gevormd gebouwtje tegen: een koepelbunker. Hierin ligt op een plankje aan de muur een schrift, waarin de bezoeker een stukje kan schrijven. Erg leuk.

Hier vinden we tijm, ruig viooltje, scherpe fijnstraal (soort kalkrijk zand), zwarte toorts, driedistel, olijfwilg, duinviooltje, meelbes, boskruiskruid en nog veel meer.

Regelmatig zien we grote mierenhopen van de rode mier. Dit is een goed teken, want bij sterke verzuring houdt de rode mier het voor gezien en trekt naar elders. We vinden zelfs een mierenhoop van zeker 1,5 meterhoog, gebouwd tegen een omgevallen boom.

Aan de duinenrand zie je duidelijk het fraaie effect van het “kaalmaken” van de duinen. Het zand verstuift weer. Nieuwe helm vaart hier wel bij, want de wortels worden langer en sterker en zorgen zo voor een sterker duin.

Dan komen we bij het gebied dat we zo graag willen zien: De Kerf. We beklimmen het hoogste duin ter plekke en hebben een prachtig uitzicht. Aan de noordzijde zijn nog duidelijk de sporen te zien van de duinbranden van 4 mei 2011. De brand verwoestte ca 200 hectare natuurgebied. Ook dit gebeuren biedt weer nieuwe mogelijkheden voor de natuur.

Ten zuiden ligt de “Parnassiavallei”. In 1997 werd er een opening (kerf) gegraven in de duinenrij tussen Bergen aan Zee en Schoorl., waardoor behalve het zeewater, ook het kalkrijke strandzand de kalkarme duinen in kon stuiven. Hierdoor werd het water in de Parnassiavallei brak en ontstond er een bijzondere vegetatie. Inmiddels is de opening tot zeker de helft gereduceerd en de drempel voor het water en het zand te hoog geworden om in de duinvallei te stromen c.q. te waaien. Er zijn nog veel beschermde planten te vinden, waardoor het gebied niet overal toegankelijk is

Wij vinden er o.a. fraai duizendguldenkruid, moeraswespenorchis, krielparnassia, zeewolfsmelk, zeelathyrus (zeldzaam voor Nederland), bleekgele droogbloem, zeeaster, zandhaver, blauwe zeedistel, zilte zegge, parnassia, blauw glidkruid, zeewinde, brede orchis, zeekool en misschien stippelzegge ?

Zeer tevreden beginnen we aan onze  terugtocht en hopen we nog de dennenorchis tegen te komen. En ja hoor, we vinden het prille begin van deze fraaie plant. We zijn dus een beetje te vroeg. Niet getreurd, na al die zeldzame soorten kan deze dag niet meer stuk.

Bedankt Niels.

Tekst en foto’s: Ellen van Knippenberg